
تحلیل جامع نقشههای تابلو فشار متوسط Unisafe
- حمید زینالی
- برق صنعتی, نقشه کشی برق
- 1403/12/19
- این مقاله بروزرسانی شده 22 اسفند 1403
توان الکتریکی در سیستمهای فشار متوسط (MV) و فشار ضعیف (LV) ثابت است و از حاصل ضرب شدت جریان در ولتاژ به دست میآید. در سیستمهای فشار ضعیف، به دلیل پایین بودن ولتاژ، باید جریان افزایش یابد تا مقدار توان جبران شود. بنابراین، انتخاب صحیح سطح مقطع کابلها، سیمها و باسبارها برای عبور جریان زیاد اهمیت ویژهای دارد.
در مقابل، در سیستمهای فشار متوسط به دلیل بالا بودن ولتاژ، فاصله عایقی از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت فاصله مناسب بین فازها ضروری است تا از بروز آرک یا جرقه در مدار جلوگیری شود.
آشنایی با تابلو برق فشار متوسط Unisafe
تابلو برق فشار متوسط کشویی UniSafe با اسکلت فلزی و طراحی مناسب برای کاربردهای داخلی، یکی از محصولات پیشرفته در این زمینه است. این تابلو از عایق هوا (air-insulated) استفاده میکند و ساختار آن به گونهای است که بخشهای مختلف مانند باسبار، محفظه کلید، محفظه کنترلی فشار ضعیف و محفظه سرکابل با ورقهای فلزی از یکدیگر جدا شدهاند.
این تابلو از بریکرهای خلاء (VD4)، بریکرهای گازی (HD4) و کنتاکتورهای خلاء (VSC) بهره میبرد که باعث افزایش ایمنی و کارایی در عملکرد میشود.
تابلو برق فشار متوسط unisafe بر اساس استاندارد iec62271-200 طراحی و ساخته می شود. ایمنی unisafe بگونهای است که در اثر بروز انفجار آسيبی متوجه اپراتور نمی شود. به عبارتی دیگر تابلو بر اساس استاندارد مذکور تایپ تست proof arc internal را با موفقيت طی نموده است. در این نوع تابلوها دو محفظه جهت خارج شدن آتش و هوا تعبیه شدهاست. اولین محفظه بالای کلید هوایی و دومین محفظه در پشت تابلو تعبیه شدهاست.
ساختار تابلو بهصورت محفظهای با سيستم تک باس بار بوده و دارای یک محفظه کليد می باشد که قابليت نصب سایر کليدهای کشویی هم سایز (ساخت ABB) را دارا است .

اجزای اصلی تابلو برق فشار متوسط Unisafe
1. ترانسفورماتورهای جریان (CT) و ولتاژ (PT)
-
ترانسفورماتور جریان (CT):
-
CTها وظیفه دارند جریانهای بالا را به مقادیر کوچکتری که قابل اندازهگیری توسط تجهیزات حفاظتی و کنترلی هستند، تبدیل کنند. در این نقشه، CTها در نقاط اولیه مدار نصب شدهاند تا جریانهای عبوری از مدار را اندازهگیری کنند. این اطلاعات به رلههای حفاظتی ارسال میشود تا در صورت بروز خطا، مدار قطع شود.
-
-
ترانسفورماتور ولتاژ (PT):
-
ترانسفورماتور ولتاژ (PT) یک تجهیز الکتریکی است که برای اندازهگیری ولتاژهای بالا و تبدیل آنها به ولتاژهای پایینتر استفاده میشود. این تجهیزات در سیستمهای فشار متوسط و فشار قوی بهطور گستردهای به کار میروند.
-
2. کلید زمین (Earthing Switch)
-
کلید زمین (E.S):
-
کلید زمین برای تخلیه ولتاژ و جریان باقیمانده در سیستم به زمین استفاده میشود. این عمل باعث افزایش ایمنی اپراتور در هنگام تعمیر و نگهداری میشود.
-
3. کلید هوایی (Circuit Breaker)
-
کلید خلاء (VCB):
-
کلید هوایی وظیفه قطع و وصل کردن جریان الکتریکی در مدار را بر عهده دارد. این کلیدها به صورت کشویی طراحی شدهاند و میتوانند در سه وضعیت سرویس، تست و قطع از سرویس قرار بگیرند.
-
4. باسبار (Busbar)
-
باسبار:
-
باسبارها برای توزیع انرژی الکتریکی بین اجزای مختلف تابلو استفاده میشوند. این باسبارها به صورت فیزیکی و الکتریکی از یکدیگر جدا شدهاند تا از وقوع خطاهای احتمالی جلوگیری شود.
-
5. رلههای حفاظتی (Protection Relays)
-
رله حفاظتی:
-
رلههای حفاظتی وظیفه دارند مدار را در صورت بروز خطاهای مختلف مانند اضافه جریان، خطای زمین و اتصال کوتاه محافظت کنند. این رلهها اطلاعات لازم را از CTها و PTها دریافت میکنند و در صورت بروز خطا، کلید هوایی را قطع میکنند.
-
6. نشانگر ولتاژ خازنی (Capacitive Voltage Indicator – CVI)
-
CVI:
-
نشانگر ولتاژ خازنی برای نمایش ولتاژ در نقاط مختلف مدار استفاده میشود. این نشانگر به اپراتورها این امکان را میدهد که وضعیت ولتاژ در مدار را به سرعت بررسی کنند و از وضعیت سیستم مطلع شوند.
-
7. بلوکهای تست (Test Blocks)
-
بلوک تست:
-
بلوکهای تست برای انجام آزمایشها و اندازهگیریهای مختلف در مدار استفاده میشوند. این بلوکها نقاطی را برای اتصال دستگاههای تست فراهم میکنند بدون اینکه نیاز به قطع مدار اصلی باشد. در نقشه، بلوکهای تست در نقاط کلیدی مدار قرار گرفتهاند تا امکان دسترسی آسان به آنها فراهم شود.
-

این نقشه “تک خطی” (Single Line Diagram) از یک فیدر ورودی (Incoming Feeder) در تابلو فشار متوسط (MV) است. به عبارت سادهتر، این نقشه نحوه اتصال و عملکرد تجهیزات الکتریکی در یک بخش خاص از تابلو برق را نمایش میدهد.
در این نقشه، انرژی الکتریکی از طریق باسبارها به تجهیزات مختلف توزیع میشود. ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ اطلاعات جریان و ولتاژ را به رلههای حفاظتی و تجهیزات کنترلی ارسال میکنند. در صورت بروز خطا، رلههای حفاظتی به کلیدهای خلأ فرمان قطع میدهند تا جریان الکتریکی قطع شود و از آسیب به تجهیزات و ایجاد خطرات احتمالی جلوگیری شود. کلیدهای زمین نیز برای تخلیه ولتاژ باقیمانده به کار میروند و ایمنی پرسنل را در هنگام تعمیر و نگهداری تضمین میکنند.
در سمت چپ بالا، نماد مثلث نشاندهنده اینترلاک مکانیکی است. اینترلاک مکانیکی وظیفه دارد تا از انجام عملیات ناخواسته توسط اپراتورها جلوگیری کند. این مکانیزم با استفاده از مکانیزمهای مکانیکی، مانع از انجام برخی عملیات در صورت عدم رعایت شرایط خاص میشود. به طور مثال، اینترلاک مکانیکی میتواند مانع از باز کردن درب تابلو برق شود مگر اینکه کلید زمین (Earthing Switch) در حالت بسته قرار داشته باشد. در معنی سادهتر، قفل کردن مکانیزم قطع و وصل کلید.